Hiperbarik oksijen tedavisi, kapalı bir basınç odası içinde saf oksijen solunması şeklinde uygulanan bir tedavidir. Hiperbarik oksijen tedavisi kısaca HBOT olarak da bilinmektedir.  Basınç odalarında, hava basıncı normal hava basıncının yaklaşık olarak 2.5 katına çıkarılır ve yüksek basınç altında saf oksijen solunur. Bu koşullar altında, kanda çözünen oksijen miktarı artar. Çözünmüş olan oksijen bağımsız olduğundan yüksek basınç altında uzun mesafeler kat edebilir ve vücudun dört bir yanına taşınır. Bu durum, bakterilerle mücadele etmemizi kolaylaştırır, yaraların iyileşmesini hızlandırır, ödemi azaltır, hava ve gaz kabarcıklarını küçülterek vücudumuzdan uzaklaştırılmalarını sağlar. Ayrıca hiperbarik oksijen tedavisi yeni damarların gelişmesini ve vücut savunmasında görev alan hücreleri de destekleyen bir tedavi şekli olarak uygulanmaktadır.

 

Bugüne kadar Doğu Anadolu Bölgesinde Erzurum ve Van illerinde, çevre illerde ise Kayseri, Gaziantep ve Adana gibi illerde verilmekte olan Hiperbarik Oksijen Tedavisinin İlimizde de uygulanması için girişimlere başlanmış bu kapsamda Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü Özellikli Planlama Gerektiren Sağlık Hizmetleri Dairesi Başkanlığına bildirimler yapılmıştır.

 

İlimiz ve bölgedeki diğer illerde bulunan hastalara şifa sunacak olan Hiperbarik Oksijen Tedavisi Merkezinin açılması için Bakanlıktan onay alınmış ve HBOT Cihazı alım işinin 2018 Merkezi Alım kapsamında Türkiye Hudut ve Sahilleri Sağlık Genel Müdürlüğü tarafından yapılarak tamamlanmıştır.

05.08.2019 tarihi itibariyle Hiperbarik Oksijen Tedavi Merkezinin alt yapı çalışmaları tamamlanmış olup Hudut ve Sahilleri Sağlık Genel Müdürlüğü tarafından alımı yapılan 12(10+2)  kişilik kabin şeklinde Hiperbarik Oksijen Tedavi Cihazı teslim alınmıştır. 

  Merkezin hizmete açılması için gerekli olan Sualtı hekimi/ Uzay hekimi atama taleplerimize istinaden bakanlığımızın atama yapması beklenmekte olup hekim ataması yapıldığında Hiperbarik Oksijen Tedavi Merkezimiz hizmet vermeye başlayacaktır.

 

 

 Hiperbarik Oksijen Tedavisi (HBOT) bir basınç odasında tümüyle basınç altına alınan hastaya aralıklı olarak % 100 oksijen solutmak suretiyle uygulanan medikal bir tedavi yöntemidir. 

Hiperbarik oksijen tedavisi hangi hastalıkları tedavi eder?

• Ani işitme kaybı, 

• Ani görme kaybı, 

• Kemik enfeksiyonu, 

• Diyabetik ayak yarası 

• Gazlı gangren, 

• Vurgun, 

• Aşırı kan kaybı

• Buerger hastalığı ve yara

• Cerrahi sonrası yara

• Periferik arter hastalığı 

• Spor Yaralanmaları

• Karbonmonoksit Zehirlenmesi

• Termal Yanıklar gibi birçok sağlık sorunlarının tedavisi yapılmaktadır.

 

 

Hiperbarik oksijen tedavisi uygulanan hastalar genellikle 90-120 dakika süresince kapalı bir basınç odası içerisinde takmış oldukları maskeler aracılığıyla %100 oksijen soluyor. Tedavi sırasında hastalar belirli zaman aralıkları ile maskelerini çıkararak hava molaları veriyor. Hastalar tedavi saatlerinin aksamaması adına basınç odası içine su ve doktor tarafından uygun görülen ilaçlarını da alabiliyor. 

 

HBOT esnasında hastaların büyük çoğunluğu normalde içinde bulunduğumuz atmosferik basıncın 2-2,5 katı basınç altında % 100 oksijen solurlar. 

 

Tedavi sırasında hastanın herhangi bir şikayeti veya zorunlu ihtiyacı gelişmesi durumunda tedavi birkaç dakika içinde sonlandırılabiliyor. Uygulanması gereken toplam seans sayısı hastalığa göre değişiklik gösterirken gerekli görülen durumlarda günde bir seanstan daha fazla da uygulanabiliyor.

Hiperbarik oksijen tedavisinin hastalıklar üzerindeki etkileri nelerdir?

 

Yüksek basınç altında %100 oksijen solunması hem kırmızı kan hücrelerinde hemoglobin aracılığı ile dokulara taşınan oksijeni artırmakta hem de kanda çözünmüş serbest oksijeni çok yüksek değerlere ulaştırarak yetersiz oksijenlenme nedeniyle oluşan doku hasarlarını ve patolojilerini iyileştirici etki göstermektedir. Buna ek olarak;

 

• Yara iyileşmesini sağlayan maddelerin üretimi artmakta,

• Vücut savunmasında görev alan hücreler desteklenmekte,

• Ödem azaltıcı etki göstermekte,

• Yeni damar gelişimi desteklenmekte,

• Oksijensiz ortamda üreyen bakterilerin üremesi engellenmekte,

• Bakteriler tarafından salınan bazı toksinlerin etkinliği azalmakta,

• Bazı antibiyotiklerin etkisi artmakta,

• Hava ve gaz kabarcıklarına bağlı doku hasarları ortadan kalkmaktadır.

Tedavi ne kadar sürer?  

 

        Bir HBOT seansı, hastalık ve hastaya göre değişmekle birlikte, genellikle 2-2,5 saat sürer. Hastaların büyük bir bölümü günde bir seans tedavi görürler. Ancak bazı acil durumlarda günlük seans sayısı dörde kadar çıkabilmektedir. Toplam seans sayısı hastalığa göre değişmektedir. 

        Hiperbarik Oksijen Tedavi Merkezimizin ilimizdeki ve bölgemizde yer alan diğer illerden gelecek hastalara şifa olmasını temenni ediyorum.

 

                                                                                                              Doç. Dr. Recep BENTLİ

                                                                                                                                                                         

                                                                                                                     İl Sağlık Müdürü