Vali Ali Kaban, İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Ahmet Kızılay, İl Emniyet Müdürü Dr. Ömer Urhal, Kurum Müdürleri, akademik ve idari personel ile  öğrenciler İnönü Üniversitesinin daveti üzerine Malatya’ya gelen Dr. Necdet Subaşı tarafından verilen konferansa katıldı.

Saygı duruşu ve İstiklal Marşının okunmasının ardından İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kızılay bir açılış konuşması yaptı. Açılış konuşmasının ardından Dr. Subaşı 15 Temmuz temalı konferansını verdi.

Konferans sonunda Vali Kaban yaptığı konuşmada, “Ben şunu ifade etmek isterim bugüne kadar, şu iki sene içerisinde çok sayıda 15 Temmuz ile ilgili değerlendirmeyi ya okuduk ya dinledik. Ama bu kadar derli toplu, bu kadar işin künhüne vakıf olanı ilk kez dinlemiş oldum, hocamıza çok teşekkür ediyorum. Tabii burada benim dikkatimi çeken özellikle sizlerle paylaşmayı çok arzu ettiğim husus bu mehdilik meselesidir. Yıllar önce 70'li yıllarda rahmetli Reşat Ekrem Koçu’nun ‘Resimli Tarih Ansiklopedisi’ kitabı vardı. Çocukluk yıllarımızda onu keyifle okurken orada geçen daha sonra da hatta Max Kemmerıch’ın ‘Tarihte Garip Olaylar’ kitabın da Varlık Yayınları'ndan çıkan garip hadiseler anlatılırdı. İşte onlardan biriside çok dikkatimi çeken özellikle Osmanlı'nın en yükseldiği bir çağda, Kanuni'nin olduğu bir çağda çok sayıda Anadolu'da mehdi çıkması olayıdır. Onu oradan o kadar çok okumuşuz ki sonradan çok mehdi hikâyeleri dinledik. Hatta bunun en iyilerinden birisi herkese de tavsiye ederim ‘Yüzüncü Ad’ diye bir roman var Amin Maalouf’un kitabı. Roman ama tarihi bir roman tadında. Çok keyifle anlatan ve aslında üç dinin üçündeki yani Yahudilik, Hıristiyanlık ve İslam'da ki mehdi anlayışlarının hepsini bir araya getiren çok ilginç bir kitaptır. Çok keyiflidir, hocamızda ısrarla belirtti çok da ciddiye almayın hadise'yi birazda matrak tarafından ele alın dedi. Bu tam matrak da değil ama keyifli bir anlatımdır. İşte biz tekrar ben hep düşünürdüm bu Osmanlı'nın yükselme çağında Kanuni Döneminde gördüğümüz olayları tekrar görecek miyiz diye ama ne kadar uzun bir yüzyılmış ki şu yaşadığımız çağ, bizim şu neslin gördüğü zaman dilimi. Biz bu zaman dilimi içerisinde hakikaten Kanuni dönemi gibi çok sayıda mehdi gördük. İşte bir tanesi de bu 15 Temmuz’a sebep olan kişidir. O zaman tabii herkes bir şeyler söylüyordu. Mutlaka hocamız da bu ikazlar da bulunmuştur. Bizde zamanında Başbakanlıkta çalıştığım dönemde bu konularla alakalı raporlarımız olmuştu ama her şeyin bir olgunlaşma zamanı var. Erken söylenilen bir şey hani bu bizim o güzelim kayısıyı erken, acı iken yemesi gibi oluyor. İlla olgunlaşması gerekiyor. Biraz önce hocamız da ifade etti illaki insanların onu görmesi gerekiyor. Bir büyüğümüze onu demiştim geçtiğimiz yıl. O rapor demiştim çok dikkatimizi çekmedi ikaz raporu. Önemli bir büyüğümüzdü dedi ki ya iyi hoş da o raporu doğru kabul etseydik ve o raporla bir işlem yapsaydık biz millete nasıl anlatacaktık, millet nasıl algılıyordu? Bunlar işte Türk Bayrağını göndere çekiyor, İstiklal Marşı'nı okutuyor, Olimpiyatlar yapıyor, Türkçe'yi tanıtıyor, yok efendim bunlar eğitime katkıda bulunuyor, bunlar hayır adamı herkes buna inanıyordu. İlla olgunlaşma yaşanacak çare yok. İlla komplo olması da gerekmiyor. İnsanların görmesi gerekiyor ama çok acı gördük. İnşallah bundan sonra Allah bu millete bir İstiklal Marşı yazdırmadığı gibi bir 15 Temmuz isyanı, bir kalkışması da göstermesin. Hocamıza çok teşekkür ediyorum.

Ben de bizim Malatya’mızın bir özelliği olarak Hekimhan'da rastladığım ve küçük bir anı objesine dönüştürdüğüm bir hediyemizi sunmak istiyorum. Buna ‘Malatya Vesikası’ dedik. ‘Barış içerisinde birlikte yaşama belgesi’ dedik. 15 Temmuzların olmamasını dilerken Malatya'da burada da göreceğiniz üzere 800 yaşında olan bu belge bir tarafta Arapça olarak, bir tarafta Ermenice karakterleriyle, bir tarafta Süryanice olarak herkesin kendisini ifade edebildiği gerçek anlamda toplumsal bir birleşmenin yaşandığı süreci ifade ediyor. Hocamıza tekrar teşekkür ederken hediyesini takdim etmek istiyorum” dedi.

Program sonunda Vali Kaban ve İnönü Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Kızılay tarafından Dr. Subaşı ve 15 Temmuz Demokrasi şehitlerimiz Engin Tilbeç’in yakını İrfan Tilbeç, Ramazan Sarıkaya’nın yakını Hüseyin Sarıkaya ve Fuat Bozkurt’un yakını Salih Bozkurt’a plaket takdim edildi.