Ağbaba 10 Mayıs gecesi Hekimhan, Kuluncak, Darende,Akçadağ ve Yazıhan’da, 11 Mayıs gecesi ise Doğanşehir ve Arguvan’ın bazı bölgelerinde zirai don yaşandığını belirterek ,bazı bölgelerde zararın yüzde 80 lerin üzerinde olduğunu, afet bölgesi ilan edilmesi gerektiğini kaydetti. CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba araştırma önergesinde kayısının Malatya’nın en önemli geçim kaynağı ve ekonomik girdisi olduğunu, Malatya’da 8 milyona yakın kayısı ağacı bulunduğunu, yaklaşık 60 bin ailenin kayısıdan geçimini sağladığını belirterek “Malatya’da yaklaşık 350 bin ton yaş kayısı, 110 bin ton kuru kayısı elde edilmektedir. Dünya piyasasındaki tartışılmaz hâkimiyeti nedeniyle Malatya kayısı ile anılmaktadır” ifadelerine yer verdi.
MAYIS AYINDA YAŞANAN DON MALATYALI ÜRETİCİLERİ PERİŞAN ETTİ
Ağbaba “Kayısı üreticileri için Mart ve Nisan ayları en tehlikeli dönemdir. Büyük emeklerle büyüttükleri kayısılar çiçek açtıktan sonra havanın soğuması ve don olayları ürünleri dondurmakta çok büyük maddi kayıplar yaratmaktadır. Ancak son yıllarda iklim değişikliğinin yarattığı etkiyle risk daha geniş zamana yayılmakta, Mayıs ayı da kayısı üreticilerinin korkulu rüyası olmaktadır. Malatya’nın pek çok bölgesinde 9 Mayıs’ı 10 Mayıs’a bağlayan gece hava sıcaklığının düşmesi sebebiyle kayısı meyveleri dondan ciddi şekilde zarar görmüştür. Şiddetli fırtına dallardaki kayısının bir kısmının dökülmesine sebep olurken, gecenin ilerleyen saatlerinde özellikle Hekimhan, Darende ve Kuluncak ilçelerinde yaşanan don felaketinin kayısının yüzde 80-90’ını imha etmiştir.Akçadağ ve Yazıhan İlçelerinin yüksek bölgelerinde de donun zarara yol açtığı, pek çok ilçede kayısının yanı sıra ceviz, badem,elma,armut ağaçlarının da büyük zarar gördüğü belirtilmektedir.”ifadelerini kullandı.
HEKİMHAN,KULUNCAK,DARENDE,AKÇADAĞ,YAZIHAN,DOĞANŞEHİR,ARGUVAN
10-11 Mayıs geceleri yaşanılan zirai don olaylarını sıralayan Ağbaba, “Hekimhan merkezi, Güzelyurt, Girmana ve Kocaözü’nün bazı bölgeleri hariç geri kalan mahallelerin tamamında, Kuluncak’ın tüm mahallelerinde, Darende’nin önceden zarar gören Tohma kıyıları hariç 1400-1700 rakımlı kayısı bahçelerinde, Akçadağ’ın Kürecik,Esenbey,Taşolar ve yüksek bölgelerde, Yazıhan’ın Kurşunlu,Tahtalı, Epreme başta olmak üzere 1200-1300 rakımlı yerlerde büyük kayıplar yaşandığını belirtilmektedir. Ayrıca 11 Mayıs gecesi Doğanşehir İlçesi’nin tamamında don nedeniyle sebze ve tütün sedirleri ile ceviz fidanlarının yandığı ifade edilmektedir. Yine 11 Mayıs gecesi Arguvan’da üzeri Güngören, Kömürlük, Gürge başta olmak üzere 1250 rakım ve üzeri mahallelerde ceviz,badem ve kayısıda kısmi zarara yol açmıştır.”dedi.
Ziraat Odası Başkanları ve üreticiler tarafından yapılan ilk değerlendirmelere göre Hekimhan, Kuluncak, Darende ilçelerinin tamamında yüzde 80-90 oranında zarar olduğunun belirtildiğini kaydeden CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Akçadağ, Yazıhan ve Doğanşehir ilçelerinde kısmi don olayı yaşandığını, üreticilerin zararlarının tespit edilmesi ve en kısa sürede zararların karşılanmasının talep edildiğini kaydetti.
MAĞDURİYET YARATAN YASADA DÜZENLEME YAPILSIN
“Tabii Afetlerden Zarar Gören Çiftçilere Yapılacak Yardımlar”ı ele alan 2090 Sayılı kanuna göre afet durumunda üreticinin mal varlığının yüzde kırkının kaybolması şart koşulduğunu belirten Veli Ağbaba, “Ürününün tamamını bile kaybetse şayet üreticinin evi, traktörü, tarlası varsa afet kapsamına girememekte, dolayısıyla yardım alamamaktadır. Üreticilerin zararlarının karşılanması için afet kanunundaki yüzde 40’lık sınırın değiştirilmesi, şartların yumuşatılması talep edilmektedir.”ifadelerini kullandı.
EN GERÇEKÇİ ÇÖZÜM; VERİM USULÜ SİGORTA
Malatyalı üreticilerin yıllardır tabii afetler nedeniyle aynı çileyi çektiğini, kayıplarının en aza indirilebilmesi için verim usulü sigorta sistemini talep ettiklerini belirten Ağbaba, “Böylece üretici yıl boyunca don, dolu, sel, fırtına, yoğun yağış gibi tabii felaketleri düşünmeyecek, ağacının verdiği ürün miktarına göre zararı TARSİM tarafından karşılanacaktır. Ayrıca, TARSİM kapsamının tüm felaketleri kapsayacak şekilde genişletilmesi, primlerin düşürülmesi, hasar ödemelerinin zamanında ve tam yapılması gerektiği tüm üreticilerin ortak talebidir”dedi.
BORÇ FAİZLERİ SİLİNMELİ, ANA PARA FAİZSİZ TAKSİTLENDİRİLMELİ
Ağbaba “Malatya’da 10-11 Mayıs tarihlerinde meydana gelen don felaketi nedeniyle üreticilerin borçlarını ödeyecek takati kalmamıştır. Pandemi nedeniyle zaten büyük sıkıntılar yaşayan üreticiler yaşanan don olayı sonrası borçlarını nasıl ödeyeceklerini kara kara düşünmeye başlamıştır. Dondan etkilenen üreticilerin tarım kredi kooperatiflerine ve T.C. Ziraat Bankası’na olan borçlarının faizlerinin silinmesi, ana paranın ise faizsiz bir şekilde taksitlere bölünmesi şarttır.”ifadelerini kullandı.
ÜRETİCİLERİN SORUNLARININ ARAŞTIRILIP ÇÖZÜME KAVUŞTURULMASI GEREKİYOR
CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, araştırma önergesinin sonunda “Kayısı üreticilerinin dondan kaynaklı zararlarının tespit edilmesi, üreticilerin zararlarının karşılanabilmesi, afet yasasındaki sıkıntıların giderilmesi, kayısı üreticilerinin en önemli problemlerinden biri olan don olayının ardından tarım kredi kooperatiflerine ve T.C. Ziraat Bankası’na olan borçları ile ilgili yapılabilecek çalışmaların değerlendirilmesi amacıyla Anayasanın 98, İçtüzüğün 104 ve 105’inci maddeleri uyarınca Meclis Araştırması açılmasını arz ve teklif ederiz” ifadelerine yer verdi.
