Ahilik Kültür Haftası ve Ahilik Bayramı nedeniyle Malatya’da ilk tören Atatürk Anıtı önünde Mehteran Bölüğü Gösterileri ile başladı ve Atatürk Anıtı’na MESOB Başkanı Şevket Keskin tarafından çelenk sunumu ve ardın Saygı Duruşu ve İstiklal Marşı ile sona erdi.
Ahilik Kültür Haftası ve Ahilik Bayramı nedeniyle ikinci tören; Atatürk Evi’nin yanındaki Halk Eğitim Merkezi Salonu’nda yapıldı. Törene Vali Ali Kaban, CHP Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, AK Parti Malatya Milletvekili Öznur Çalık, Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Hacı Uğur Polat, Emniyet Müdürü Ömer Urhal, İl Jandarma Komutanı Albay Necmi İnce, Battalgazi Belediye Başkanı Selahattin Gürkan, Yeşilyurt Belediye Başkanı Mehmet Çınar, MESOB Başkanı Şevket Keskin, CHP İl Başkanı Enver Kiraz, Ticaret İl Müdürü Ahmet Demirbağ, Ticaret Borsası Başkanı Ramazan Özcan, Malatya Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifi Başkanı Ali Evren, kamu kurum ve kuruluş yöneticileri, esanf odası başkanları ile davetliler ve öğrenciler katıldılar.
TESK Yönetim Kurulu Üyesi ve Malatya Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (MESOB) Başkanı Şevket Keskin, “Ahilik Kültür haftasına baktığımız zaman Esnafın bayramıdır. Ne yazık ki bizler yıllarca bu Ahilik Kültür Haftasını yaşatmaya, yaşamaya çalışıyoruz, ama esnaf bu konuya pek alaka ve ilgi duymaz. Ama dışarıdan konuşur, ne yaptınız, ne yapacaksınız. Türkiye’nin en iyi, en görkemli Ahilik Kültür Haftası etkinliklerini yaptık. Esnaf ve sanatkarlar, hiçbir zaman kendi bayramına kendi haftasına ilgi alaka göstermedi. Ahilik Kültürü denildiği zaman bir yaşam biçimidir. Dürüstlük, Kardeşlik, Dostluk var. Kendi yemediğini kimseye yedirmeyen, harama hile katılmayan, yanlış yapmayan, papucu dama atıldı derler ya, o gün esnaf ve sanatkâr camiası bugün ki Belediyenin esnafımıza yaptığı görevi esnaf ve sanatkârlar camiası yapardı. Yanlış yapan esnafın kapısına bir çivi çakıldığı zaman oradaki Ahi Baba, o çiviyi sökmeyene kadar hiç kimse o çiviyi sökmezdi, onu cezalandırırdı. Pabucu dama atıldı sözü oradan gelir, neden yanlış yaptığı için. Hileli mal piyasaya sürdüğü için ceza verilirdi, onun papucunu atardı.
Keskin, “Ben Sayın Cumhurbaşkanımızdan bir şey talep ediyorum, Ahilik ders olarak okutulmalı, üniversitelerde okutulması. Ahilik nedir, nasıl geldi, nasıl gidecek. Avrupa kriterleri diye bize yıllarca yutturdular ama en önemli kriter Ahilik kriteridir. Her şey var içerisinde. Anaya babaya saygı, esnafa saygı, Sevgi ve sabır vardır. İçinde 3S harfi var. Gençlerin Ahilik kitapları okumalarını diliyorum. Ahilik nedir bunu çok iyi öğrenin. Aslında bu işi çocukların, gençlerin yapması gerekir. Saygıyı, sevgiyi ve sabrı unutmamalıyız. Bu kültürün başında da bunlar gelir. Esnafın sorunları konusunda milletvekillerimiz Öznur Çalık ve Veli Ağbaba bizlere çok destek oldu. Ne zaman esnafın sorunu olsa, çözmüşlerdir. Birileri gıcık alabilir, birileri yanlış yorumlayabilir, ama yiğidin hakkını yiğe de vereceksiniz. Öznur Çalık ve Veli Ağbaba’ya teşekkür ediyorum. Bu Ahilik haftasının esnafımıza ve sanatkârlarımıza hayırlara vesile olmasını diliyorum. Ülkemiz zor günlerden geçiyor. Birçok badire atlattık, bundan sonra da bu badireleri bu genç nesille atlatacağız. Biz Türkiye Cumhuriyetinin bayrağını düşürmeyeceğiz, vatanını böldürmeyeceğiz. Ölürüz ama vatanımızı asla ama asla kimseye çiğnetmeyiz.” ifadelerini kaydetti.
Keskin şunları söyledi, “15 Temmuz hain darbe girişimini herkes yaşadı, gençlerimiz de yaşadı. Cumhurbaşkanımızın bir sözüyle herkes sokaklara koştu. Türkiye’ye benzer başka bir millet yok, tankların altına yattınız, uçaklara karşı koydunuz, mermilere göğsünüzü gerdiniz. Bizler bu milletin önünde gerçekten saygıyla eğiliyoruz. Ama bir daha bu millet bir 15 Temmuz’u kaldıramaz. Yetkililer burada. Özellikle bu tür FETÖ kırıntıları ve başka gruplara müsaade edilmemesi lazım. Herkes at oynatmaması lazım. Din Allah’ın dini, kimsenin tekelinde değil. Onun için gençlerin çok uyanık olması lazım, sizi kandırırlar, sizi başka yerlere götürürler. İşte FETÖ bunu yıllarca bize yaptı. Ben o günkü bakanlarımıza ‘Bizde, Malatya’da bir Şorikli Yaşar vardı, Şirokli Yaşar’a benziyor’ demiştim. Şorikli Yaşar Malatya’nın bir değeri, ama hiçbir değeri olmayan bu şorikli Türkiye’yi işgal ettirmek istedi. Hepimiz ülkemize sahip çıkmalıyız. Bunun sağı-solu yoktur. 15 Temmuzda muhalefetiyle, Alevisiyle, Sünnisiyle, Türkü ile kürdü ile hiç kimse ayrım yapmadı, herkes sokaktaydı.”
Malatya Ticaret İl Müdürü Ahmet Demirbağ, ise konuşmasında şu ifadeleri kaydetti, “Ahilik, 13. Yüzyılda Anadolu’da oluşan sosyal ve kültürel ortamda, o dönemde “fütüvvet” teşkilatına bağlı olarak kurulmuştur. Ahilik; güzel ahlakı, sevgi, ve saygıyı, yoksula sahip çıkmayı, herkesin kendi sanatıyla yükselmesini, başkasının hakkına saygı göstermeyi, din, dil, ırk farkı göstermeksizin herkese eşit davranmayı örgütleyen Ahilik teşkilatının kurucusu Ahi Evran-ı Veli’nin düşünceleri ve Ahilik geleneği yüzyıllardır geçerliliğini korumakta, günümüzün ihtiyacı olan doğruları gözler önüne sermektedir.
Ahilikteki iş ilişkileri İslamiyet’e ve kadim geleneğimize dayanmaktadır. Bu yapı ekonomik hayatla ilgili olan iş ahlakını ve ekonomik faaliyetlere katılan insanların işlerini en iyi nasıl yapacaklarına ilişkin kuralları belirlemiş ve yüzyıllarca bu kuralları benimsemiş esnaf ve zanaatkârlar yetiştirmiştir. Bugün uygar dünya ülkelerinin toplumlarında uygulamaya ve hâkim kılmaya çalıştıkları; tüketici hakları, standardizasyon, kalite güvence sistemleri, kooperatifler, rekabet kurulu, patent enstitüsü, çeşitli meslek kuruluşları gibi kavramlar ve bu kavramların denetimini sağlayan kurumlar 13. Yüzyılda Ahilik teşkilatı aracılığıyla Anadolu ticari hayatına yerleşmiştir. Bu kavramları Batıya aktaran birikim Ahilik kültürüdür. Ahilik kültüründe, mesleğinde ehliyet sahibi olmayanlara asla ustalık verilmemiştir. Çalışanların hakları ve alın teri korunarak esnaf ve zanaatkârlar arasında çırak, kalfa ve usta hiyerarşisi oluşturulmuştur. Ahiliğin temeli, emeği ile geçinmektir. Meslek kuralına uymayan üyeler yalnız teşkilattan çıkarılmakta kalınmamış, mesleklerini bulundukları bölgede bir daha yapamamışlardır.
Ahilik kültürü ve felsefesi toplumsal yaşamın ortak paydası olan ”insanı” esas almıştır. İnsanlar arasındaki ticari ve toplumsal ilişkilerde; dürüstlük, güvenilirlik, ,ş ve meslek ahlakına saygı, hak ve hukuka riayet etme, saygılı, şefkatli, cömert ve güler yüzlü olma ilkeleri esas alınmış ve bu insani değerler toplum tarafından “bir yaşam tarzı” olarak kabul edilmiştir.”
Malatya Büyükşehir Belediye Başkanı Hacı Uğur Polat, “Başkanımız, Ahilik Kültürü kutlamaları geçmişte Şire Pazarında yaptı. Orada çok farklı ve güzel programlar oluyordu ama bugün ki program ayrı bir güzel. Çünkü gençlerimizle birlikteyiz. Asıl Ahiliği devam ettirecek olan bu bayrağı çok daha yükseklere taşıyacak gençlerimizdir. Bugün ki kutlama ayrı bir anlam ifade ediyor, bundan dolayı da gençlerimizi kutluyorum. Bizler bu bayrağı büyüklerimizden aldık, çok mücadeleler ettik, bu bayrağı gençlere vereceğiz ve onlar çok daha ileriye, çok daha yükseklere taşıyacak. Ahiliğe Hacı Bayram-ı Veli, Yunus Emre, Mevlana’lar bir taraftan hizmet etmiştir. Ama bir taraftan da ahilik teşkilatıyla esnaf kardeşlerimizle, ‘komşusu aç iken tok yatan bizden değildir’ Peygamber Efendimizin (S.A.) düsturuna uyarak ‘Benim komşum henüz siftah etmedi, git ondan alış verişini yap’ diyen bir kültür ile bu millet Anadolu topraklarında kök salmıştır. Allah’ın izniyle de ebediyete kadar da bu topraklarda kalacağız ve ay yıldızlı bayrağımız da inşallah nazlı nazlı dalgalanacak. Bu kültürü geleceğe taşıyacak olan sizlersiniz. Bu kültürü ebedi kılacak olan yine siz gençlersiniz. Bu yüzden bilime, ilime, irfana açık ve kendini sürekli güncelleyen bir hali ruhiye ile yaşamamız gerekiyor. Sizlerin de bunu yaşatması gerekiyor. Ahilik haftasının başta Malatya’mız olmak üzere tüm ülkemizde hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum.” Şeklinde konuştu.
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Genel Başkan Yardımcısı ve Malatya Milletvekili Veli Ağbaba, “Ahilik çok önemli bir kurum. 13.Yüzyılda Avrupa da Ortaçağ yaşanırken Anadolu da hiçbir kurum yokken Anadolu da yetişen insanlar ticarete esnaflığa kurallar koyarak yönetmeye çalışıyor, kültürümüzle gurur duymamız gerekiyor, örnek almalıyız. Ahi Evren 13. Yüzyılda dünyaya örnek olmuş bir insan, aynı şekilde Hacı Bektaşi Veli, Yunus Emre, Mevlana bu değerlerimizin kıymetini bilmeliyiz, dünyaya örnek olmuş insanlar. Bugün yaşadığımız duruma bakarak kardeşliğimiz ve dostluğumuz pekişmeli, esnaf sadece esnaf değil, bazen amca, bazen dayı, bezende dükkanının önünde beraber yemek yediğimiz insan, ama bu kültürümüzü gittikçe kaybediyoruz. Esnafların bitirilmesinde zincir mağazaları rol oynuyor resmen ekonomik terör bu hepimizin sorunu. Eskiden her mahallede kasap, bakkal beşer tane varken, günümüzde zincir mağazalarında bir tane eleman çalışıyor, her şey var, para Malatya’da yaşayan esnafın cebine girmiyor. Milli ve yerli üretime geçmeliyiz. Mecliste hükümete çok büyük işler düşüyor, ama yerel yönetimlere görevler düşüyor. Bizimde eksikliklerimiz var.Esnaf sayıları gittikçe azalıyor temel sebebi zincir mağazalarının en küçük mahalleye kadar mağaza açması. Büyük zincir mağazalarının kazandığı paralar ülkemizde kalmıyor. Bizim amacımız eleştirmek değil bir Milletvekili olarak, bir esnaf çocuğu olarak düşüncelerimi paylaşmak.” diye konuştu.
Ak Parti MKYK üyesi ve Malatya Milletvekili Öznur Çalık ise törende yaptığı konuşmasında “Ahilik kavramını önce bizler öğrenmeliyiz ki sonra yayalım. Arapça kardeşim anlamını geliyor Anadolu’yu ana yurt yapmasında etkili olan, Osmanlı Devletinin kurulmasına vesile olmasına kardeşlik duyguları etkili olmuştur. Ahilik birçok anlama gelmektedir kardeşlik, eli açık, kapısı açıktır, sofrası açıktır. Gönül kapısı dışarıdan açılmaz, tokmak yoktur, eğer istiyorsa içerden açılır. Bütün Esnaflarımızın gönül kapılarını açtıklarını biliyorum onların gönül kapısında yer almak bizim için bir onur. Cumhurbaşkanımızın esnaflarımıza verdiği önem ilk günden itibaren esnaflarımız tarafından hep takip edildi. Ahilik ilk kurulduğu zaman kadınlarımıza verdiği önem örgütlenmeyi kadınlar, askerler, üzerinden yapmıştır Bacıyan-ı Rum’u kurmuş ve bu suretçe ilk kez kadınların bir arada olmasını üretimini ticaretini sağlamıştır. Ticarette Usta, Kalfa, Çırak ilişkisini benimseyerek icazetnameyi alarak, Ahiyan-ı Rum teşkilatının mensubu olmuştur.15 Temmuz ruhu bizleri Gaziyan-ı Rum teşkilatına götürdü vatan için, bayrak için, ezan için gözümüzü kırpmadan göğsümüzü tanklara siper ettik. Onların bizlere tembihatı çok önemli eline, diline, beline sahip olacaksın bu ilkelere hepimiz hayatımızda sahiplenmemiz gerekir.” İfadelerini kaydetti.
Malatya Valisi Ali Kaban; “Ahilik bir yönüyle kardeşlik, yani sevginin içinde barındırıldığı bir husus, bir yönüyle de pabucunu dama atacak kadar sert ilkeleri olan, prensipli bir sistematiğin adı. Bunun 21. Yüzyılda da toplumsal dönüşümler çarkında da devam ettirilmesi gerekiyor. Bütün sistematik içerisinde Milattan Önce bin tarihinde bir kutsal metinde diyor ki, ‘Güneşin altında yeni bir şey yok’. Milattan Sonra ikibininci yıldayız. Aradan 3 bin sene geçmiş, tekrar yeni bir şey yok. Her nesil kendi kitabını yaşıyor, kendi çağını yaşıyor ve kendi kitabını yazıp gidiyor.” Dedi.
Malatya’da Yılın Ahisi olarak Yorgunca Ustası Abubekir Oğuz’a, Yılın Ahi Adayları olarak oto tamircisi Celal Karaca ve çelik kapı ve kasa imalatçısı İshak ince’ye, Yılın Kalfası olarak traktör tamircisi Yusuf Haskul’a, Yılın Çırağı olarak ise bilgisayarlı makine imalatçısı Oktay Doğan’a ödülleri verildi.